Gıda Bankacılığı

Hızıreli Derneği Gıda Bankacılığı (Ücretsiz Gıda Market) ihtiyacı olan her alanda yoksullara yardım etmeye adamış bir hizmettir. Bir tarafta aç ve yoksul insanlar, diğer tarafta ise son derece rahat yaşayan insanlar vardır. İşte bu çelişkiye dikkat çeken Hızıreli Derneği çevresindeki marketleri, üreticileri ve iş insanlarını bu projeye dahil ederek Hızıreli Gıda bankasını (ücretsiz) Gıda dağıtım marketinin kurulmasını sağlamıştır.

HIZIRELİ GIDA BANKASI (MARKET)'in öncelikli amacı;

İhtiyaç sahibi kişilerin temel ihtiyaç maddelerinden ÜCRETSİZ yararlanabilmelerini sağlamaktır.

Hızıreli Derneği açlığın ve israfın olmadığı bir gelecek adına  gıda bankacılığının güçlü ve sürdürülebilir olarak devam etmesi için çalışan ulusal ve uluslararası bir sivil toplum kuruluşudur. Hızıreli Derneği olarak gıda bankasının israf ve yoksulluğun çözümünde en önemli araç olduğuna ve hayatları pozitif yönde değiştireceğine inanıyoruz.

Hızıreli Derneği'nin en önemli sorumluluğu zengin ile fakir arasında köprü görevi üslenmektir. Gerektiğinde bir araya getirerek,  birbirleriyle paylaşmalarını sağlamaktır. Aynı zamanda Hızıreli Gıda Bankalarının ulusal olarak şubeler şeklinde yayılarak, yoluna daha güçlü ve daha etkili devam edebilmesi için kapasite geliştirme programları aracılığıyla kurumsallığına önem vererek hedeflerine emin adımlarla hayırsever insanlarımızın katkılarıyla devam etmesidir.

Hızıreli Gıda Marketi'nde bulunan ürünler bağış yolu ile temin edilip barkotlama sistemi ile takibi yapılmaktadır (barkot sistemi linki). Gıda ürünleri ihtiyaç sahiplerine verilerek kişi adına faturalandırma yapılır. Yardımı alan kişi ayni yardım teslim faturasını imzalar ve hiçbir ödeme yapmadan alışverişini tamamlamış olur.

Vergi Muafiyeti;

Firmalar, Gıda Bankacılığı Esaslarına göre çalışan HIZIERLİ Derneğine yaptıkları gıda, temizlik, giyecek, yakacak, bağışlarını gider kaydedip vergi muafiyetinden yararlanabilir.

GIDA BANKACILIĞI SİSTEMİ

Gıda bankacılığı kapsamında yapılan “Gıda, Giyim, Temizlik, Yakacak” maddeleri türünden bağışların tamamı vergiden KDV'den müstesna olmasının yanında bağışlanan tutarın tamamı, Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi matrahının tespitinde indirilecek gider olarak dikkate alınacaktır.

Gıda Bankacılığı Sistemi Nasıl Çalışıyor?

Gıda Bankacılığı Sisteminden Nasıl Faydalanırım?

1. Örnek

Gıda Bankacılığı kapsamına giren malzemelerin (gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi) ticareti ile uğraşan A Firması, stokunda bulunan bir ürünü bağışlamak istediğinde;
– Ürünün maliyet bedeli üzerinden satış faturası düzenler.
– Faturaya “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ibaresini yazarak KDV hesaplamadan faturayı vakıf/derneğe düzenler.
– Söz konusu faturaya istinaden ilgili yardım kuruluşu bağışçı adına kendi bağış makbuzunu düzenler.

2. Örnek

Gıda Bankacılığı kapsamına giren malzemelerin (gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi) ticareti ile uğraşmayan bağışçı B Kişisi, satın alacağı bir ürünü bağışlamak istediğinde;
– Ürünü satın aldığı firma faturayı bağışçı adına düzenler.
– Bağışçı kendine/firmasına ait faturayı kullanarak bağış yapacağı vakıf/dernek adına ürün faturası düzenler. Faturada “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır” ibaresi bulunmalıdır.
– Söz konusu bağışçı, faturasına istinaden dernek/vakıf, bağışçı kişi/firma adına kendine ait bağış makbuzu düzenler.

Türkiye'de her 7 kişiden 1'i yoksulluk sınırının altında yaşıyor.

• 330 bin ton gıda ise her yıl imha ediliyor.
• İsrafın tahmin edilen maliyeti 420 milyar TL.

Tam da bu rakamlar nedeniyle Türkiye'de gıda bankacılığına çok ihtiyacımız olduğu görülüyor. Üstelik yasalardaki teşvikler de bu süreci kolaylaştırıyor.

Türkiye'de Gıda Bankacılığının Hukuki Temelleri

Gıda Bankacılığı, 27.05.2004 tarihli “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” içinde aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:

Bağışlanan veya üretim fazlası, sağlığa uygun her türlü gıdayı tedarik eden, uygun şartlarda depolayan ve bu ürünleri doğrudan veya değişik yardım kuruluşları vasıtasıyla fakirlere ve doğal afetlerden etkilenenlere ulaştıran ve kâr amacı gütmeyen dernek ve vakıfların oluşturduğu organizasyon.

02.01.2004 tarihli, 25334 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5035 Sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile Gelir Vergisi Kanununun (GVK) 40 ve 89 no'lu maddelerinde ve 3065 sayılı KDV Kanununun 17 No'lu maddesinde yapılan değişikliklerle Gıda Bankacılığı faaliyetlerini destekleyecek vergi düzenlemeleri yapılmıştır:

GVK 40. Madde: “Ticari Kazancın Tespitinde İndirilecek Giderler” başlıklı maddesine, “gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara, Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, bağışlanan gıda maddelerinin maliyet bedelinin, matrahın tespitinde gider olarak kaydedileceği” hükmü eklenmiştir.

GVK 89. Madde: Mükelleflerin yıllık beyanname ile bildirecekleri gelirlerden yapabilecekleri indirimleri listeleyen bu maddeye, “fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara, Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, bağışlanan gıda maddelerinin maliyet bedelinin tamamı, yıllık beyanname ile bildirilen gelirden indirilir” hükmü eklenmiştir.

KDVK 17. Madde: “Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar” başlıklı maddeye gıda bankacılığı ile ilgili olarak, “fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda maddelerinin teslimi KDV'den müstesnadır” hükmü eklenmiştir.

251 No'lu Gelir Vergisi Tebliği (RG No: 25409, 21.03.2004): Bu tebliğ ile 5035 sayılı kanuna atıfta bulunularak, gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışlara ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Tebliğe göre, bağışın tüzüğünde veya senedinde ihtiyaç sahiplerine gıda yardımı yapacağı hükmü bulunana bir derneğe veya vakfa yapılması gerekmektedir. Tebliğde ayrıca, bağışa konu mallar, bağışın niteliği, bağışı yapanların ve alanların düzenlemesi gereken evraklar, kayıt düzeni ve beyannamelerde gösterim gibi konular da belirtilmiştir.

31.12.2004 tarihli, 25607 3. Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Vergi Kanunlarının Yeni Türk Lirası'na Uyumu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile gıda bankacılığının kapsamı genişletilmiş ve giyecek, temizlik, yakacak bağışlarının da maliyet bedeli üzerinden gider kaydedilebileceği hükmü konmuştur.

İhtiyaç sahiplerinin önceden belirlenmiş alışveriş limitlerine göre temel ihtiyaçlarını ücretsiz olarak karşılayabildikleri “Market” sistemidir.

Ne tür ürünler vardır?

Hızıreli Market raflarında temel ihtiyaç sınıfına giren pek çok gıda, temizlik, hijyen ve giysi ürününe yer verilir.

Ürünler nasıl temin edilir?

Hayır sahibi insanlarımızın, ayni ya da nakit bağış yoluyla yaptıkları bireysel katkılarla ve tedarikçi/üretici firmaların ürünlerini bağışlaması yoluyla gıda bankasındaki ürünler tedarik edilir.

Kimler yararlanabilir?

Hızıreli Gıda Marketlerinden:  Balıkesir bölgesi, merkez il, ilçe, kasaba ve köylerinde ikamet eden yoksul, fakir aileler, yardıma muhtaç kimseler yararlanabilir. (Başvuruları onaylanan gerçek ihtiyaç sahipleri yararlanır.)

Kişiler nasıl haberdar edilir?

Başvuruları onaylanan ihtiyaç sahibi kişilere cep telefonlarına alışveriş limitleri SMS yolu ile iletilir.

ALIŞVERİŞ NASIL GERÇEKLEŞİR?

1-) Kişi bölgesindeki Hızıreli Gıda Market şubesine gelir. Telefonuna gelen mesajla T.C. numarası eşleştirilerek kontrol edilir.

2-) Normal bir alışverişteki gibi ailesiyle birlikte ihtiyaçlarını seçer.

3-) Kasada para vermez, telefonuna gelen mesajı gösterir. Seçtiği ürünlerin bedeli limitinden düşülür.

4-) Kalan kredisini daha sonra kullanmak üzere ürünlerini alır ve hizmetlerimiz hakkında bilgilendirilmek üzere Hızıreli İnsan Kaynaklarına yönlendirilir.

HIZIRELİ İNSAN KAYNAKLARI NE YAPAR?

Hızıreli sisteminin diğer ayağı olan Hızıreli İnsan Kaynakları, ihtiyaç sahiplerinin Hızıreli Market'ten yararlanmakla kalmayıp, geçimlerini kalıcı olarak sağlamalarına yönelik istihdam organizasyonunu yürütür.

Türkiye'de yoksulluk ve israf çok önemli bir sorun!

• Ülkemizdeki hane halklarının %22'si yoksulluk sınırının altında yaşıyor.
• Her 10 evden 2'sinde aileler yoksulluk sınırı altında yaşıyor ve temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor.
• Bir yılda ülke ihtiyacının 4 katı gıda ve hijyen maddesi üretiliyor.
• Yılda 330.000 ton gıdanın atığa dönüştüğü tahmin ediliyor.
• Örnek: İstanbul'da her gün 4.000 ton gıda çöpe gidiyor.

Açlık ve yoksulluğu azaltır

Hızıreli Market yoksul ve yoksulluk riski altındaki her bireyin adil ve eşit olarak temel ihtiyaçlarını karşılamasını sağlar.

Toplum sağlığında düzelme sağlar

Türkiye'de her 10 çocuktan 2'si beslenme yetersizliği ve hijyen kaynaklı sağlık sorunları yaşamaktadır. Hızıreli Market, çocukların gıda ve hijyen ürünlerine ihtiyaçlarına ulaşımını sağlayarak bu sorunların önlenmesine yardımcı olmaktadır.

İşbirliğine dayalı bir kalkınma modelidir

Hızıreli projesi tek seferlik bir yardım programı değildir. Hızıreli Market ve Hızıreli İK aracılığıyla sistematik bir biçimde sürdürülebilir ve kalıcı destek sağlar. Hızıreli Market aracılığıyla düzenli yardım sağlarken Hızıreli İK ile de yararlanıcıların istihdamına katkı sağlayarak Sürdürülebilir bir yapı sağlamaktadır.

İhtiyaca dayalı adil paylaşımı destekler

Hızıreli Market yararlanıcıları, gerçekten ihtiyaçları olan ürünleri raflardan seçerek alırlar. Bu, kolilerle yapılan standart toplu yardım kültürünün dışına çıkan bir yardım şeklidir. Hızıreli Market'ten kimlerin, ne oranda faydalanacağı titizlikle belirlenir.

Sosyal dayanışma kültürünü destekler

Hızıreli Market, bulunduğu bölgedeki toplumun bir parçasıdır. Yereldeki bütünleşmeyi sağlar. Gönüllülük çalışmaları ile sosyal farkındalığı artırır.